Anonim Ve Limited Şirket Nasıl Kurulur? Gelin inceleyelim.
Sayfa İçeriği
Anonim ve Limited Şirketler
Anonim ve limited şirketler sermaye şirketleridir. Bu şirket tiplerinin geniş faaliyet sahası ve sermaye etkinliği bulunması nedeniyle bulundukları ülkenin ekonomisine doğrudan etki etmektedirler. Türk Ticaret Kanununda limited ve anonim şirket kurmak konusunu ayrıntılı olarak düzenleyen hükümler bulunmaktadır. Yenilenen ticaret kanunu ile her iki şirket türü için getirilen ortak sayısı, sözleşmede belirtilen faaliyet dışında faaliyette bulunamama kısıtlaması kaldırılmıştır. İki şirket türünün de kuruluş, sözleşme değişikliği gibi hususlar ilgili bakanlığın iznine tabi tutulmaktadır.
Anonim Ve Limited Şirket Nasıl Kurulur?
Ticaret hayatında yaygın olan şirket türüdür. Kuruluş amacı her çeşit ekonomik faaliyet veya konu olabilmektedir. Şirket kurucusu, ortağı veya ortakları tarafından ana sözleşmede yer alan sermayeyi ödemenin taahhüt etmesi, imzaların onaylanmasından sonra kurulmaktadır. Şirketin ana sözleşmesinde mutlaka yer alması gereken şirket sermayesi, yönetim, faaliyet konusu, hissedarlarla ilgili hususlar gibi kapsamlı konular bulunmaktadır.
Limited Şirketlerin Kuruluş Süreçleri
Limited şirketin kuruluşu da anonim şirkete benzerlik göstermektedir. Şirketin ortak sayısı 50’den fazla olamamaktadır. Şirket ana sözleşmesinde şirketin adı, yeri, faaliyet konusu, yöneticilerin adları gibi hususların yer alma zorunluluğu bulunmaktadır.
Anonim Şirket Esas Sözleşmesi Nasıl Hazırlanır?
Anonim şirket esas sözleşmesi; bir anonim şirketin kurulması için gerekli sözleşmedir. Yani aslında bir kuruluş sözleşmesidir. Gerek anonim şirket, gerekse Limited şirket kurulurken muhakkak şirket esas sözleşmesi hazırlanması gerekmektedir. Limited ve anonim şirketlerde farklar söz konusu olduğundan sözleşmelerde değişiklik göstermektedir. Anonim şirket esas sözleşmesi hazırlanırken, kurucuların kimlik bilgileri, şirketin tam ismi, şirketin konusu ve amacı, şirketin merkezi, sermaye miktarı, şirket payları, genel kurulun nasıl toplanacağı ve karar alacağı, yetkili müdürün kim olduğu ve müdürün bilgileri gibi alanlar yer almaktadır.
Anonim şirket esas sözleşmesi doğru şekilde hazırlandıktan sonra bağlı bulunan ticaret odasına kayıt yapılmaktadır.
Anonim Şirket Esas Sözleşmesi Örneği
ANONİM ŞİRKET ESAS SÖZLEŞMESİ
KURULUŞ
MADDE 1 – Aşağıda adları, soyadları, yerleşim yerleri ve uyrukları yazılı kurucular arasında bir anonim şirket kurulmuştur.
Sıra no Kurucunun Adı ve Soyadı Yerleşim Yeri UyruğuT.C. Kimlik No
1 ………………………….……………..………. ………………
(Özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla kurucuların en az bir gerçek veya tüzel kişi olması gerekmektedir. Tüzel kişi kurucu ortakların unvanları, merkezleri ve ticaret sicili numaralarının yazılması zorunludur. 6102 S. K. m. 338, 330)
ŞİRKETİN ÜNVANI
MADDE 2 – Şirketin unvanı … Anonim Şirketi’dir.
(İşletme konusunun ticaret unvanında gösterilmesi zorunludur. 6102 S. K. m. 43)
AMAÇ VE KONU
MADDE 3 – Şirketin amaç ve konusu başlıca şunlardır:
a-)
b-)
c-)
(Şirketin işletme konusunun esas noktaları belirtilmeli ve tanımlanmalıdır. Anonim şirketler, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabilir. 6102 S. K. m. 339, 331)
ŞİRKETİN MERKEZİ
MADDE 4 – Şirketin merkezi ……………………………………………………………..’dır. Adresi ………………………………………………………………………….dir. Adres değişikliğinde yeni adres, ticaret siciline tescil ve Türkiye ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ettirilir. Tescil ve ilan edilmiş adrese yapılan tebligat şirkete yapılmış sayılır. Tescil ve ilan edilmiş adresinden ayrılmış olmasına rağmen, yeni adresini süresi içinde tescil ettirmemiş şirket için bu durum fesih sebebi sayılır.
ŞİRKETİN SÜRESİ
MADDE 5 – Şirketin süresi, kuruluşundan itibaren (…) yıldır. Bu süre şirket sözleşmesini değiştirmek suretiyle uzatılıp kısaltılabilir.
(Şirketin varsa süresi belirtilmelidir. Herhangi bir süre belirlenmemiş ise “Süresiz” ibaresi yazılmalıdır. 6102 S. K. m. 339)
SERMAYE VE HİSSE SENETLERİNİN NEV’İ
MADDE 6 – Şirketin sermayesi … Türk Lirası değerindedir. Bu sermaye, her biri … Türk Lirası değerinde … paya ayrılmıştır.
Bundan … paya karşılık … Türk Lirası, … …
Bundan … Paya karşılık … Türk Lirası, … …
Bundan … Paya karşılık … Türk Lirası, … …
tarafından tamamı taahhüt edilmiş ve nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin ¼ ü şirketin tescilinden önce ödenmiş olup, geri kalan ¾’ü ise yönetim kurulunun alacağı kararlara göre şirketin tescilini izleyen yirmi dört ay içinde ödenecektir.
Hisse senetleri … yazılıdır.
Hisse senetleri (…) sayfalar halinde bastırılabilir.
Sermayenin tamamı ödenmedikçe hamiline yazılı hisse senedi çıkarılamaz.
(Esas sermaye ellibin Türk Lirasından aşağı olamaz. Bir payın itibari değeri en az bir kuruş veya katları şeklinde belirlenebilir. 6102 S. K. m. 332, 476)
YÖNETİM KURULU VE SÜRESİ
MADDE 7 – Şirketin işleri ve idaresi genel kurul tarafından Türk Ticaret Kanunu Hükümleri çerçevesinde seçilecek (………) üyeden oluşan bir yönetim kurulu tarafından yürütülür.
İlk Yönetim Kurulu Üyesi olarak:
………………………………………………
………………………………………………
seçilmişlerdir. Yönetim kurulu üyeleri en çok 3 yıl için seçilebilirler. İlk yönetim kurulu üyeleri (…….) yıl için seçilmişlerdir. Görev süresi sona eren yönetim kurulu üyeleri yeniden seçilebilirler.
(Yönetim kurulu en az bir kişiden oluşur. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olması zorunlu değildir. Tüzel kişiler yönetim kuruluna seçilebilir. Esas sözleşmeye, görev süresi sona eren yönetim kurulu üyelerinin yeniden seçilemeyeceğine ilişkin hüküm konulabilir. 6102 S. K. m. 359, 362)
ŞİRKETİN TEMSİLİ VE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN GÖREV DAĞILIMI
MADDE 8 – Şirketin yönetimi ve dışarıya karşı temsili yönetim kuruluna aittir. Şirket tarafından verilecek bütün belgelerin ve yapılacak sözleşmelerin geçerli olabilmesi için, bunların Şirketin unvanı altına konmuş ve Şirketi ilzama yetkili (……) kişinin imzasını taşıması gereklidir.
(Esas sözleşmede, yönetim kurulu başkanının ve başkan vekilinin veya bunlardan birinin, genel kurul tarafından seçilmesi öngörülebilir. Yönetim kurulu esas sözleşmeye konulacak bir hükümle, düzenleyeceği bir iç yönergeye göre, yönetimi, kısmen veya tamamen bir veya birkaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devretmeye yetkili kılınabilir. 6102 S. K. m. 367)
GENEL KURUL
MADDE 9 – Genel Kurullar, olağan ve olağanüstü toplanırlar. Olağan genel kurul, şirketin hesap devresi sonundan itibaren 3 ay içinde ve senede en az bir defa; olağanüstü genel kurullar ise, Şirket işlerinin gerektirdiği hallerde ve zamanlarda toplanır.
Genel kurul toplantılarında, her pay sahibinin oy hakkı, sahip olduğu payların itibari değerleri toplamının, şirket sermayesinin itibari değerinin toplamına oranlanmasıyla hesaplanır. Pay sahibi genel kurul toplantılarına kendisi katılabileceği gibi pay sahibi olan veya olmayan bir temsilci de yollayabilir.
Şirket genel kurul toplantılarında, Türk Ticaret Kanununun 409.maddesinde yazılı hususlar müzakere edilerek gerekli kararlar alınır. Genel kurul toplantıları ve bu toplantılardaki karar nisabı, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabidir.
Genel kurul, şirketin merkez adresinde veya yönetim merkezinin bulunduğu şehrin elverişli bir yerinde toplanır.
(Esas sözleşme ile genel kurul toplantılarında pay sahiplerini temsil edecek kişilerin pay sahibi olması zorunluluğu getirilemez. Esas sözleşmede bir payı olsa dahi her pay sahibine en az bir oy hakkının tanınması zorunlu olup birden fazla paya sahip olan pay sahipleri için ise oy sayısı sınırlandırılabilir. Genel kurul toplantılarının şirketin merkez adresinden veya yönetim merkezinin bulunduğu şehrin elverişli bir yerinden farklı bir yerde yapılabilmesi için söz konusu yerlerin esas sözleşmeye açıkça yazılması gerekmektedir. 6102 S. K. m. 425, 434/2, 409)
İLAN
MADDE 10 – Şirkete ait ilanlar, Türk Ticaret Kanununun 35 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla şirket merkezinin bulunduğu yerde çıkan bir gazete ile en az onbeş gün önce yapılır. Mahallinde gazete yayımlanmadığı takdirde ilan, en yakın yerlerdeki gazete ile yapılır.
Genel kurulun toplantıya çağırılmasına ait ilanlar Türk Ticaret Kanununun 414 üncü maddesi hükmü gereğince ilan ve toplantı günleri hariç olmak üzere en az iki hafta önce yapılması zorunludur.
(Kanunun zorunlu tuttuğu şekil ve şartlar saklı kalmak kaydıyla şirkete ait ilanların nasıl yapılacağı esas sözleşme ile serbestçe düzenlenebilir.)
HESAP DÖNEMİ:
MADDE 11 – Şirket hesap yılı Ocak ayının birinci gününden başlar ve Aralık ayının sonuncu günü sona erer. Fakat birinci hesap yılı Şirketin kesin olarak kurulduğu tarihten itibaren başlar ve o senenin aralık ayının sonuncu günü sona erer.
KARIN TESPİTİ VE DAĞITIMI
MADDE 12- Şirketin net dönem karı yapılmış her çeşit masrafların çıkarılmasından sonra kalan miktardır. Net dönem kârından her yıl %5 genel kanuni yedek akçe ayrılır; kalan miktarın %5’i pay sahiplerine kar payı olarak dağıtılır. Kar payı, pay sahibinin esas sermaye payı için şirkete yaptığı ödemelerle orantılı olarak hesaplanır.
Net dönem karının geri kalan kısmı, genel kurulun tespit edeceği şekil ve surette dağıtılır. Pay sahiplerine yüzde beş oranında kar payı ödendikten sonra kardan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın yüzde onu genel kanuni yedek akçeye eklenir.
(Esas sözleşme ile yıllık karın %5’inden fazla ve ödenmiş sermayenin %20’sini aşabilecek tutarda yedek akçe ayrılması belirlenebilir.Pay sahiplerine esas sözleşme ile yüzde beşten daha yüksek bir oranda kar dağıtımı öngörülebilir. Esas sözleşme ile kar dağıtımına ilişkin farklı bir hesaplama yöntemi belirlenebilir. Esas sözleşme ile pay sahiplerine kar payı dağıtımından önce isteğe bağlı yedek akçe ayrılması öngörülebilir. Bu durumda, genel kanuni yedek akçe ile birlikte söz konusu yedek akçeler ayrılmadıkça kar dağıtımı yapılamaz. 6102 S. K. m. 521, 511, 508/1)
YEDEK AKÇE
MADDE 13 – Şirket tarafından ayrılan ihtiyat akçeleri hakkında Türk Ticaret Kanununun 519 ila 523. maddeleri hükümleri uygulanır.
KANUNİ HÜKÜMLER
MADDE14 – Bu esas sözleşmede bulunmayan hususlar hakkında Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır.
KURUCULAR
Kurucunun Adı ve Soyadı İmza
……………………….……… ……
Limited Ve Anonim Şirket Kuruluşu, Ana Sözleşme Hazırlanması
Limited Ve Anonim Şirket Kuruluşu, Ana Sözleşme Hazırlanması: Limited ve anonim şirket kurmak isteyen herkes öncelikle bir serbest muhasebeci mali müşavir ile anlaşıp sözleşme yapılması gerekmektedir. Bu sizin şirket kuruluş aşamalarında ve sonrasında işlemlerinizin takibi için önemlidir.
Limited Ve Anonim Şirket Kuruluşu, Ana Sözleşme Hazırlanması Aşamaları
1) Limited Ve Anonim Şirket Kuruluşu İçin Gerekli Belgeler
* E-Devlet üzerinden ortaklar için 2 şer adet ikametgah,* Kimlik fotokopileri* 3 er adet vesikalık fotoğraf* Kurulacak şirketin merkez adresi* İşyeri için kira kontratı,* Şirketin ünvanı, sermaye tutarı, pay oranları,* Şirketi temsil edecek kişi
2) Limited Ve Anonim Şirket Kuruluşu, Ana Sözleşme Hazırlanması
Şirketin resmi olarak kurulabilmesi için mersis sistemi üzerinden ana sözleşme girişi yapılmalıdır. Ana sözleşmeleri hazırlarken ticaret siciline kayıtlı benzer ünvan olup olmadığı kontrol edilmeli, ilk iki kelime benzer ise ticaret sicil müdürlüğü tarafından reddedilmektir. Anonim şirketlerde ise sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması ve bütün kurucu ortakların imzalarının noterce onayı gerekmektedir. Ana sözleşme girişi mersis sistemine yapıldıktan sonra 5 adet ana sözleşme ortaklara imzalatılarak notere onaylattırılır. Şirketi temsil ve ilzama yetkili kişi için imza sirküleri hazırlatılır.
3) Banka Süreci
Limited şirket kuruluş aşamasında Mart/2018 de yapılan bir düzenleme ile sermaye tutarının 4/1 banka hesabına bloke zorunluluğu kaldırılmıştır. Banka hesabını şirket kurulduktan sonra açıp 2 yıl içerisinde sermaye ödemesinin yapılması gerekmektedir. Anonim şirketlerde ise sermaye tutarının yüzde 25 lik kısmı bloke ettirilir. Blokeye istinaden bankadan ticaret sicil müdürlüğüne hitaben bir yazı alınır. Bu yazıyı ticaret sicil müdürlüğüne teslim ederek şirketin tescili tamamlandıktan sonra bloke çözülerek bu tutar şirket hesabına aktarılmaktadır.
Limited Ve Anonim Şirketlerde Farklar Ve Ana Sözleşmeleri
Limited Ve Anonim Şirketlerde Farklar Ve Ana Sözleşmeleri
Limited ve Anonim Şirketlerinin Arasındaki Temel Farklar
Bireyler günümüzde limited ve anonim şirket kurmak için gerekli araştırmalar yaparak iki şirket türü arasında bir tercih yapabilirler. Anonim şirketler tek kişi ile kurulabilen ve maliyeti daha az olan şirket türleridir. Limited şirketler için ise tek kişi ile kurulsa da ortaklara ihtiyaç duyan bir şirket yapılanmasına sahiptir.
Limited ve Anonim Şirketlerin Ana Sözleşmelerinde Yer Alan Hususlar
Yer alan temel hususların başında ilk maddede yer almak üzere şirketin ticaret unvanı belirtilir. Yine ilk maddede şirketin merkezinin bulunduğu yer de belirtilir.
Belirtilecek diğer hususlar arasında şirketin genel sermayesi ve belli başlı yerlere ödemelerin tam olarak nasıl gerçekleştirileceği yer almaktadır. Genel olarak hem limited ve anonim şirketlerin kurulması için hazırlanan sözleşmeler birçok ayrıntı içermektedir. Ana sözleşmelerde yer alan temel hususlar arasında genel kurula ve oy haklarına dair genel bilgiler de bulunuyor. Şirketin hesap dönemine ait temel bilgiler ve de ilanların şekilleri de belirtilmektedir.