Arabuluculuk kelimesi son günlerde Hukuk gündemimizi meşgul etmekte olan konulardan bir tanesidir. Mevzuatlarımıza hızlı şekilde giriş yapmış olsa da vatandaşlarımızın Arabuluculuk konusunda eksik bilgiye sahip olmaları sebebiyle Arabuluculuğun ne olduğu, Arabulucunun kim olduğu, arabuluculuğa nasıl başvuruda bulunulabileceği gibi soruların cevaplanması ihtiyacı doğmuştur. 

Hukuk fakültesi mezunu olup meslekte 5 yıl kıdemi doldurmuş olan kişiler, arabuluculuk konusunda gerekli eğitimini alıp bunu takiben Arabuluculuk sınavında da başarılı olabilirse Arabulucu olur.

Taraflar arasında özel bir hukuk uyuşmazlığı doğduğu vakit taraflar direk olarak mahkemeye başvurmak yerine ihtiyari arabuluculuk süreci başlatabilir. Bu süreçte taraflar birbirlerinin talebini bağımsız ve uzman bir arabulucu aracılığında dinler gerektiği yerde tavsiye alır ve sürecin sakince yönetilmesi sağlanır. Taraflar kendi aralarında özgürce ihtiyari arabuluculuk süreci başlatabileceği gibi mahkeme de tarafları ihtiyari arabuluculuğa sevk edebilir.

Kanun koyucu tarafından sınırlı şekilde ve açıkça sayılmış hukuki uyuşmazlık türlerinin söz konusu olduğu durumlarda arabulucuya başvuruda bulunma zorunluluğu getirilmiştir. Bu arabuluculuk türüne dava şartı olan arabuluculuk da denilmektedir. Kanun tarafından sayılan durumda dava talebi bulunan davacı öncelikle arabulucuya başvurmak zorundadır. Aksi takdirde davası reddedilecektir. Uygulamada en çok karşılaşılan ve vatandaşlarımızın da artık sıklıkla başvuruda bulunduğu durum İşçi- işveren arasındaki uyuşmazlıkların zorunlu arabuluculukta çözümlenmesidir. Ticaret hukukundan kaynaklanmakta olan bazı durumlarda da zorunlu arabulucuya başvuruda bulunulması zorunludur.

Zorunlu arabulucuya başvuruda bulunmak istiyorsanız bulunduğunuz il veya ilçenin adliyesine gitmeniz gerekmektedir. Bu adliyelerde bir arabuluculuk merkezi bulunmaktadır. Bu merkezden bir Arabuluculuk Başvuru Formu edinmeli ve doldurarak başvuruda bulunulmalıdır. Doldurulması gerekenler ise başvurucunun talep ettikleridir. Ardından merkez tarafından bir arabulucu görevlendirilir ve arabulucu tarafları uygun bir günde toplantıya davet eder.

Zorunlu arabulucuya başvurmak için ücret ödemeye gerek yoktur. Zorunlu arabuluculuk aşamasında eğer anlaşmaya varılabilirse taraflar Arabuluculuk ücret tarifesinde yer almakta olan ücretleri ortak olarak öderler. Anlaşmanın sağlanamaması durumunda ise başvurucu tarafından herhangi bir ücret ödenmesi gerekmemektedir.