Evli çiftlerin boşanmaya karar vermeleri kadar; ortada evlilikten doğan çocukları var ise; ödemede etkili olan boşanma davasında nafaka miktarı neye göre belirleniyor araştırmaları da aynı öneme sahiptir. Eşin boşanmadan sonra yoksullaşmaması gerekir. Bu durum esas alındığında ödemeler de nafaka kapsamına girer. Ayrıntılı inceleme ve belirlenmesi yapıldıktan sonra ödeme planı ortaya çıkartılır. Önceden evli olan tarafların maddi olanakları ve evlilikten sonra yaşayacakları durumlar, çocuk bakımları nafakanın ödenmesinde öne çıkan unsurlardır. Etkenlerin bütün anlamda değerlendirilmesi gerekir ve sonrasında uygun belirlenme koşulları gözler önüne serilmelidir.

Günümüzün modern yaşamları içerisinde evlilik en doğal kurum olarak ortaya çıkar. İki tarafın kendi rızası ile meydana gelen kurum bazı engelleyici faktörleri yaşaması ve anlaşamama gibi sebeplerden dolayı boşanma evresine geçebilir. Çiftler arasında görülen kavgalar, aldatma, uyuşmazlık boşanma sebepleri arasında görülür. Ancak evliliğin gerçekleşmesi yüzyıllardır uygulanan bir durumken boşanma ise zamanla modern hale bürünmüştür. Toplumsal konularda insanın değişimi sosyal ilişkileri içeren kurumları ve düzeni de etkilemiştir. Sosyal kuralların yazılı kurallarla desteklememesi sonucunda ise boşanma davalarında taraflar nafaka ödenmeleri için de mahkemeye dilekçesini verebilir. Sürecin şekillenmesine etki eden tüm durumların incelenerek nafaka miktarı hakimin serbest belirtmesiyle meydana getirilir.

Nafaka ödemesi günümüz modern çağında adil ve düzen içerisinde sonuçlansa da aslında ilk çağ uygarlıkları döneminde Hamurabi Kanunları’nda bile yer almaktadır. Eski çağlardan beri şekillenerek gelen nafakanın ödeme ve ortaya konmasında büyük değişiklikler yaşanmış olsa da boşanma davasında nafaka miktarı neye göre belirleniyor her daim merak edilen bir konu olmuştur. Belirlenmede olan şartların tek tek ayrı kategorilerde incelenmesi oluşturularak hukuksal süreçle şekillenir.

Nafaka miktarı belirlenirken somut bir kriter ortaya konulmaz. Çünkü Medeni kanun çerçevesinde yürütülen nafaka davalarında matematiksel bir kritere yer verilmez. Kişilerin kazanma gücü ile verebilecekleri hizmetler farklı olmasından kaynaklı hakimler bu davalarda ortaya çıkan delileri inceleyerek bir karara varır. Her bireyin maddi olanakları değişkenlik göstermesi sonucunda verilen nafaka ödemeleri de değişkenliğe uğrar. Düşük miktar maaş alan eski eşin ödeyeceği nafaka miktarı az olurken maddi olarak daha yüksek rakamlarda maaş ve kazanç elde eden birey daha fazla nafaka öder.

Nafaka ödeme yükümlülüğü bulunan eski eş nafakanın düşmesi için ancak çok özel durumların gerçekleşmesi lazımdır. Boşanma davasında nafaka miktarı neye göre belirleniyor sorusuna cevap veren unsurların sağlanmasının ardından nafaka miktarı düzenli olarak ödenmesi gerekir. Nafaka ödeme döneminde işten ayrılma, maaş kesintisi gibi yaşanan durumlarda nafaka ödeme yükümlülüğü kalkmaz. Sıkıntılı bir süreci kapsamına girse de kişi özel bir durum yaşamadığı süre boyunca nafaka ödemelerini yapar. Nafaka ödenmediği zamanlarda birikir ve toplu şekilde icra memurları yardımıyla alınmaya kadar gider. Ayrıca nafaka ödemesinin geciktirilme durumunda ise faizli şekilde nafaka ödemeleri gerçekleştirilir.

Hakim, tarafların sosyal ekonomik durumlarını araştırarak bir bedel belirtmesini ortaya çıkartır. Boşanma davasında nafaka miktarı neye göre belirleniyor sorusuna verilecek cevabı buldurur. Hakim bunu belirlerken tarafların her biri için gelir araştırması yapar ve ardından kararı belirtir. 

Değişen koşullar çerçevesinden hükmolunan nafaka yetmiyorsa veya nafaka veren tarafın sonradan değişen mali durumu gerçekleşirse nafaka bedelinde artırılma veya azaltılma için mahkemeye başvurulabilir. Boşanma davasında nafaka miktarı neye göre belirleniyor merak edilse de sonrasında bu değişen şartlar çerçevesinde miktar üzerinde değişim yapılabilir. Güncel koşulları değerlendiren hakim isteği kabul etmesi sonucu nafakanın bedeli ya arttırılır ya da azaltılabilir. Bu durum aksi ise hakimin isteği ret etmesidir. İstek ret edilirse eski ödeme şekli ile devam edilir.