Çek Senet Ve Bonoda İşleyiş
Ödeme işlemlerinde yoğun bir şekilde kullanılan çek senet bonolarda süreçlerin işleyişi aşağıdaki gibidir.
Çek'de Süreçlerin İşleyişi
Çek ile ödeme yapmak isteyen bir şahıs veya firma öncelikle çalıştığı bankadan çek karnesi almalıdır. Çekin ödeme günü geldiğinde borçlunun hesabında çek tutarı kadar para bulunmalıdır. Alacaklı, çeki çalıştığı bankanın ilgili şubesine götürür. Alacaklının bağlı olduğu şube çeki borçlu bankanın ilgili şubesine sordurur. Çalışılan bankalar farklı çekler ise bankalar arası takas sistemi üzerinden sorulur. Borçlu hesap müsait olduğunda ilgili tutar, sistem üzerinden alacaklı hesaba aktarılır. Eğer borçlu hesapta para yetersiz ise çekin arkasına "Karşılıksız" ibaresi yazılır ve alacaklı şubeye geri gönderilir. Eğer çalışılan bankalar aynı ise alacaklının bağlı olduğu şube müşterisine sorarak çekin arkasının yazılmasını erteletebilir çünkü çekin arkasının yazılmasından önce 10 gün boyunca bekletilmesi mümkündür. Çek bedeli bankalar sistemi üzerinden hesaplara aktarılabildiği gibi nakit olarak da tahsil edilmesi mümkündür. Bu durumda çekin bağlı olduğu banka şubesine gidilip çek bedeli talep edilebilir.
Senet'de Süreçlerin İşleyişi
Senetler de aynı çek gibi ödeme aracıdır. Bankaya tahsile verilebildiği gibi imzalayan taraflar arasında nakit olarak da ödemesi yapılabilir. Senet koçanlarını elde etmek çek karnesi gibi zor değildir. Kırtasiyelerde 50 veya 100' lük koçanlar halinde satılmaktadır. Bankaya tahsile verildiği takdirde ilgili banka şubesi borçlunun adresine en yakın şubeye senetleri gönderir. Senetleri alan şube borçluya ihbarname gönderir. İhbarnameyi alan borçlu, banka şubesine giderek ödemeyi yapmalıdır. Ödeme yapılmaz ise ve senet protestolu olarak tahsile verildiyse en geç iki iş günü sonra banka tarafından protesto edilir.
Bono'da Süreç Nasıl İşler?
Özel şirketler veya devlet tarafından bir yıldan az vadede ve belli bir faiz karşılığında çıkarılan borç senedidir. Senetten farklı olarak üzerinde "Bono" ibaresi bulunmalıdır. Bonoyu satın alan kişiler tarafından bir yatırım aracı olarak görülebilir çünkü borç vadesi geldiğinde anaparayla beraber faiz getirisi de vardır. Bonoyu piyasaya süren şirket veya devlet hazinesi için ise kısa vadeli bir fonlama aracıdır. Günü geldiğinde borç faiziyle birlikte ödenir. Bonoları piyasada faaliyet gösteren aracı yatırım şirketlerinden elde etmek mümkündür.
