Ülkemizde yargılama usullerinden bir tanesi olan basit yargılama usulü Ceza Mahkemeleri Kanunu'nun 251. Maddesini ifade eder. Bu usülün kullanılması için bir iddianamenin varlığı ve dosyanın mahkemeye intikal edilmiş olması şarttır. Basit yargılama usulü uygulanacak suçlar arasında basit yaralama, taksirle yaralama, hakaret, terk, görevi kötüye kullanma, mezarlıklara zarar verme, çevrenin kasten kirletilmesi gibi farklı suçlar bulunur. Bu yargılama sisteminde dava ile ilgili bilgiler müzekkereler ile farklı yerlere gönderilen yazılar ile bilgi toplanması şekline bağlıdır.

Mahkeme dosyalarının yargılaması her zaman için uzun bir süreci oluşturur. Basit yargılama usulü ise daha hızlı işleyen bir yargı sürecidir. Basit yargılama Asliye Ceza Mahkemelerinde işlemleri ve dosya safahat yükselten bir çalışma sistemini oluşturur. Ancak mahkemenin dosya ile ilgili olarak basit yargılama usulü ile yargılanmaya uygundur kararı vermesi gerekir. Sanıkla ilgili hakları ihlal edecek bir durumun ortaya çıkması basit yargılama usulü ile yapılan yargılamanın iptal edilmesine sebep olabilir.

Bir suç unsuru ortaya çıktığında savcılık bir iddianame düzenleyerek mahkemeye dosyayı sevk eder. Mahkemenin bu iddianameyi kabul etmesinden sonra bazı suçlar için eğer mahkeme uygun görürse basit yargılama usulü uygulanır. Bu yargılama usulü mahkemenim sürecini hızlandırır. Bu süreçte sanık ve tanık ifadelerini yazılı olarak alınacak ve bu ifadeler 15 gün içerisinde tamamlanacaktır. Basit yargılama usulünün en önemli özelliği mahkeme tarafından mahkûmiyet kararı verildiği takdirde cezanın dörtte bir oranında indirilmesidir. Basit yargılamada karar delil ve ifadelerin daha hızlı toplanması sebebiyle daha hızlı verilecektir.

Basit yargılama usulü duruşma yapılmadan tamamlanan bir yargı sürecidir. Mahkemenin takdiri doğrultusunda 2 yıldan az hapis cezası ve adli para cezası ile sonuçlanması muhtemel olan davalar için basit yargılama usulüne hükmedilebilir. Bu yargılamada savcılık mütalaası alınmaz ve dosya işlemleri evraklar üzerinden yürütülür. Tüm evraklar tamamlandıktan sonra mahkeme davanın kararını belirleyerek, taraflara tebliğ ettirecektir.