İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Kural olarak İş Kanunu'na göre istifa eden işçinin kıdem tazminatı hakkı yoktur. Haklı sebep olmaksızın tek taraflı olarak istifa eden işçi kıdem tazminatı hakkını kaybeder. Hatta ihbar süresine bağlı olmaksızın istifa ederse işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. Bu noktada İşçi ancak haklı nedenlerle iş sözleşmesini fesih ettiği takdirde feshe bağlı tazminatlarını alabilecektir. Fakat burada önemli olan husus istifa ile iş sözleşmesinin haklı nedenle feshinin birbirinden ayrılmasıdır. İki durum farklı hukuki yöntemler olup farklı hukuki sonuçlar doğurmaktadır. İşçi haklı nedenle fesih yerine istifa etmesi durumunda ancak feshe bağlı olmayan fazla çalışma ücreti, yıllık izin ücreti, ugbt ücreti alabilecektir. Haklı nedenle fesih etmesi durumunda ise feshin haklı olduğunun işverence kabul edilmesi durumunda yada mahkemece kanıtlanması durumunda işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacaktır. 

İşveren, işçinin iş sözleşmesini geçici fesih veya işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı dışında haklı bir nedenle derhal feshederse, işçi yine de kıdem tazminatına hak kazanacaktır. İstifa eden işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmemişse, sadece yukarıda sayılanlardan kıdem tazminatı alamaz. 

 Çalışanın kendi isteğiyle ve kendi isteğiyle istifa etmesi halinde kıdem tazminatı alma hakkı yoktur. Ancak bazı noktalarda durum biraz esnektir. İşten kendi isteğiyle ayrılan işçi normal şartlarda kıdem tazminatı alamaz, ancak işten ayrılma sebebi haklıysa bu durumda kanun kapsamında kıdem tazminatı hakkı doğabilir. 

 Kanuna göre, istifa eden kişi kıdem tazminatı alamamakta, hatta şirkete zamanında haber vermediği takdirde tazminat ödemek zorunda kalabilmektedir. İş Kanunu'na göre işten ayrılacağını yöneticiye yazılı olarak bildirmeyen işçi ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir. Bu nedenle işten ayrılma sürecinde öncelikle yazılı bir beyan istenmektedir. Aksi takdirde kıdem tazminatı almamanız ve ihbar tazminatı ödemeniz kaçınılmazdır. 

 Bazı durumlarda çalışanlar, işten kendi istekleriyle ve hatasız ayrılsalar dahi kıdem tazminatına hak kazanırlar. 

 Gönüllü ayrılmak suretiyle kıdem tazminatının alınabileceği durumlar şunlardır: 

Askerlik nedeniyle işten çıkarılma, Emeklilik nedeniyle işten çıkarılma, Özürlü emeklilik nedeniyle işten çıkarılma, Normal emeklilik nedeniyle işten çıkarılma

İstifa eden işçi haklı nedenlerin varlığı ve bu nedenlerin kanıtlanması durumunda kıdem tazminatına hak kazanılabilecektir. Ayrıca kanunen de bir takım şartlar uyarınca kıdem tazminatına hak kazanılabilmektedir.  İş Kanunu ve Yargıtay kararları uyarınca haklı nedenle fesih hallerine yani özel kıdem tazminatı kazanma hallerine örnek olarak; 

- Ağır çalışma şartları sebebiyle sağlığın bozulması, 

- İşyerinde şirket sahip psikolojik şiddet uygulanması,

- İşçinin ücretinin ödenmemesi yada eksik ödenmesi,

- İşçinin ücretinin elden verilmesi,

- İşçinin SGK primlerinin düşük gösterilmesi yada eksik ödenmesi

- İşçinin izinlerinin kullandırılmaması, kullandırılmadığı gibi ücretlerinin ödenmemesi,

- 45 saatlik yasal süreden fazla  çalıştırılması, fazla çalışma olmasına rağmen fazla çalışma ücretlerinin verilmemesi gösterilebilmektedir. 

Kanunen hangi hallerde kıdem tazminatına hak kazanabileceği iş kanunda belirtilmiştir. İlgili kanuna göre 

-Evlenen kadın 1 yıl içinde iş sözleşmesini fesih ederse kıdem tazminatına hak kazanacaktır. ,

-Askerlik görevi için işten ayrılan işçi kanunen kıdem tazminatına hak kazanabilecektir. 

-Emeklilik yaşı gelince emekli olan işçi kanunen kıdem tazminatı kazanabilecektir. 

Kıdem tazminatı hesaplanırken brüt maaş x çalışılan yıl formülü kullanılmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken husus brüt ücrettir. Brüt ücret giydirilmiş ücret demek olup tüm ek ücretlerin toplamını içermektedir. Uygulamada işverenler kıdem tazminatı hesabını net ücretten yapmak istemekte buda işçilere hak kayıpları yaşatmaktadır. İnternette arama motorlarında hesap robotları ile kıdem tazminatı hesaplamak mümkündür. Bu robotlara doğru değerler verildiğinde tazminat hesapları doğru yapılmaktadır. Fakat değerlerin tespiti işçi tarafından zor tespit edileceğinden kıdem tazminatı hesabı için en doğru yol bir iş hukuku avukatından destek almaktır.

İstifa eden işçi yukarıda belirtildiği üzere kural olarak kıdem tazminatına hak kazanmayacaktır. Fakat istifanın işverenin mobbingi yada zorlaması sebebiyle verilmesi durumunda yada işçinin iradesinin fesada uğratılması durumunda iş değişecektir. Eğer işçi açılan bir iş mahkemesinde işverenin kendisini istifa etmeye zorladığını, istifa etmesi için mobbing uyguladığını kanıtlayabilirse, verdiği istifa dilekçesi iptal olacak ve işçi kıdem tazminatı alabilecektir. Bu noktada İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Almak İçin Yapması Gerekenlerden ilk şey bir avukat tutmasıdır. Avukat tuttuktan sonra ikinci yapılması gereken şey zorunlu arabuluculuk kapsamında iş uyuşmazlıklarında arabuluculuk için adliyede bulunan arabuluculuk bürosuna başvurmasıdır. Bu başvuru sonrasında arabulucu hem işçiyi hem işvereni bir araya getirir. Eğer taraflar anlaşabilirse tarafları anlaştırır ve işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Eğer anlaştıramazsa bu noktada işçi avukatı ile birlikte iş mahkemesinde işçi alacakları davası açmalı ve iddialarını ispat etmelidir. 

3 ay çalışan işçinin kıdem tazminatı alması mümkün değildir. Kıdem tazminatı alabilmenin ilk şartı 1 yıllık çalışma süresini doldurmaktır. Bazen uygulamada işçinin 1 yıl dolmadan işveren tarafından kıdem tazminatına hak kazanılmaması için işten çıkarması söz konusu olmaktadır. Bu türlü bir durumda işverenin niyetinin ispat edilmesi halinde işçi 1 yıllık süre dolmasa da kıdem tazminatına hak kazanacaktır.

Kıdem tazminatı davası çalıştığınız ilde bulunan iş mahkemesinde açılır. İş mahkemesinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesinde iş mahkemesi sıfatıyla kıdem tazminatı için işçi alacağı davası açılır. Dava açarken işçilik alacakları dava dilekçesi kullanılması zorunludur. Dilekçenin muhakkak bir avukat tarafından hazırlanması gerekmektedir. Avukat tarafından hazırlanmaması durumunda usul eksiklikleri olacağından hak kaybı yaşamanız muhtemel olacaktır. İş hukuku mahkemeleri diğer mahkemelere göre daha hızlı çalışan mahkemelerdir. Bu sebeple dava açmak için hiç çekinmeye gerek yoktur. 

Hayır takip etmek zorunda değildir. Fakat avukat ile takip etmesi hem hak ettiği alacağına kavuşmasına hem de hak ettiği alacağına zamanında kavuşmasına olanak sağlanacaktır. İstifa eden işçi, kıdem tazminatı haklarını işverene yazılı olarak bildirerek, tazminatlarını talep edebilir. Ancak, işveren bu talebi kabul etmez veya tazminatın tutarında anlaşmazlık çıkarsa, istifa eden işçi avukat aracılığıyla hukuki yollara başvurabilir.

İşçilerin kıdem tazminatı hakları Türk İş Kanunu tarafından düzenlenmektedir. İşçinin işverenden kıdem tazminatı alma hakkı, işveren tarafından iş akdinin feshedilmesi veya işçinin haklı bir sebep nedeniyle iş akdini feshetmesi durumunda doğar. İstifa eden işçi, iş akdini haklı bir sebep nedeniyle feshetmediği sürece, kıdem tazminatı alamaz.

İstifa eden işçi, kıdem tazminatı haklarını işverene yazılı olarak bildirerek, tazminatlarını talep edebilir. Bu talep işveren tarafından kabul edilirse, işveren kıdem tazminatını öder. Ancak, işveren talebi reddeder veya tazminatın tutarında anlaşmazlık çıkarsa, istifa eden işçi avukat aracılığıyla hukuki yollara başvurabilir.

Sonuç olarak, istifa eden işçi kıdem tazminatı haklarını avukat aracılığıyla talep etmek zorunda değildir. Ancak, işveren talebi kabul etmezse veya tazminatın tutarında anlaşmazlık çıkarsa, istifa eden işçi avukat aracılığıyla hukuki yollara başvurarak haklarını koruyabilir.

Kıdem davası avukatı olarak bir arama yaparak avukat bulmanız mümkün değildir. Kıdem tazminatına ilişkin davalar iş hukuku kapsamında olup iş hukuku ile ilgilenen bir avukat bulmanız gerekecektir. İş hukuku özel bir alan olup muhakkak konusunda uzman bir ekip ile çalışmanızda fayda olacaktır. Hukuk büromuz mersin iş hukuku avukatı konusunda uzman olup yıllardır iş hukuku alanında hizmet vermektedir. Bilgi ve danışma için arayabilirsiniz.