Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i şuyu) Davası ve Ön Alım Hakkı

Ortaklığın Giderilmesi (İzaley-i şuyu) Davası ve Ön Alım Hakkı; Ortaklığın giderilmesi davası eski türkçe de izale-i şuyu diye geçen müessesenin yenilenmiş halidir.

Ortaklığın giderilmesi davası Türk Medeni kanunu madde 698/1 de geçmektedir. İlgili maddeye göre; “Hukukî bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir.” Şeklindedir.

Çoğu zaman kişilere kalan mirasın paydaşlara dağıtımında anlaşmazlıklar çıkmaktadır. Bu anlaşmazlıklar sonunda aileler arasında küskünlük kızgınlık meydana gelirken bu işin çözümü için mahkemelere başvurmaktadırlar. İşite bu noktada hissedarların ortaklığını giderecek izaleyi şuyu davası devreye girmektedir.

İzaleyi Şuyu Davası Nedir?

Miras davaları, ülkemizde en çok görülen ve özellikle akrabalar, kardeşler arasında en çok sorun yaratan davalardır. Özellikle arkada kalan büyük bir taşınmaz ya da taşınır mal olduğunda pay etme sorunu aralarında husumet olan insanlar için oldukça zordur. İşte bu sorunları resmi yollarla halletmek ve tartışmaya imkan vermeden hiç sorun yaşamamak için açılan davanın adı izaleyi şuyu davasıdır. Paydaşlar kaç kişi olursa olsun, sadece birinin bile izaleyi şuyu davası açması yeterli olacaktır. Bu davanın amacı ortaklığın giderilmesi ve herkesin hakkını eksiksiz bir şekilde alabilmesi içindir. Bu dava aşamasında devlet tarafından organize edilen bir yol izlenmektedir ve paydaşlar sorunsuz olarak haklarına kavuşmaktadırlar.

Dava Süreci Nasıl İşlemektedir?

Paydaşlardan biri, direkt kendisi ya da bu davalara bakan gayrı menkul avukatları aracılığıyla davayı açar. Davaya Türkiye Cumhuriyeti Sulh Hukuk Mahkemeleri bakar. Mahkeme hakimi tarafında malın değeri biçilir. Bu belli değilse bilir kişi tarafından gelen rapora göre belirlenir. Bu rapor sonucunda satış yapılır ve herkese payı verilir. Tabii paydaşlar aralarında anlaşıp hakime bunu da bildirebilirler ya da paydaşlardan biri diğer kişilerin hakkını verip mala tek başına da sahip olabilir. Tüm bu seçeneklerden biri hakim gözetiminde yapılacağı için herhangi bir sorun çıkma sorunu yaşanmaz. Ortaklık bitirme talebi veren kişi üzerinden ilerleyen dava sonucu sorunsuz bir şekilde pay anlaşması yapılır ve ortaklık biter.

Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i şuyu) Davası ve Ön Alım Hakkı

Ortaklığın giderilmesi davasında ön alım hakkı ise bu dava sonunda taraflara tanınan bir haktır. Ortaklığın giderilmesi davası paylı veya elbirliği olan bir taşınmazın taksimine ilişkin davadır. Bu davada taşınmaz satılarak taşınmaz bedeli paydaşların hisseleri oranında paylaştırılır.

Peki Paylı Mülkiyet ile Elbirliği Mülkiyetin Farkı Nedir?

Paylı mülkiyet, maddi olarak bölümlere ayrılmayan ev, arsa gibi bir taşınmazın belirli paylarla o taşınmaza malik olmasıdır. El birliği ile mülkiyet ise malın paylara bölünememesi halinde paylara ayrılmadan ortaklığın söz konusu olmasıdır.

Ortaklığın Giderilmesi Hangi Biçimlerde Olur?

Türk medeni kanunu 699. Maddesi ortaklık giderilmesinde paylaşma biçimini düzenlemiştir. Paylaşma üç halde düzenlenmiştir. Bunlardan ilki malın aynen bölünmesi, ikincisi pazarlık yoluyla satış, üçüncüsü açık arttırma yoluyla satışla gerçekleştirilir. Bu tür bölme işlemlerini konu alan davalara İzaleyi Şuyu yani ortaklığın giderilmesi davası denir.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Ön Alım Hakkı Nedir?

Önalım hakkı, bir malın üçüncü kişiye satılacak olması halinde, mal üzerinde yasal veya sözleşmeler olarak öncelikli alım hakkı bulunmasına ön alım hakkı demektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus önalım hakkı paydaşlar tarafından kullanılabilir.

Ortaklığın Giderilmesi (İzaley-i Şuyu) Davası Ne Kadar Sürer?

Ortaklığın giderilmesi davası Yerel mahkemece yapılan yargılaması yaklaşık 1 yıl sürmektedir. Burada süreye etki eden husus davalıların yani ortakların sayısıdır. Mahkeme dava açıldığında her mirasçıya tebligat yapmak zorundadır. Bu nokta da ortak sayısı ne kadar çoksa tebligat işlemleri ile geçen süre o kadar uzayacaktır. Yerel mahkeme kararı alındıktan sonra davanın üst mahkemeye taşınması durumunda bu süre 2-3 yıla kadar daha uzamaktadır.

Ortaklığın Giderilmesi (İzaley-i Şuyu) Davası Masrafı Ne Kadardır?

Ortaklığın giderilmesi davası masrafı maktu olup her yıl Harçlar Kanununca belirlenmektedir. Dava açmak isteyen paydaş masrafın hepsini yatırarak dava açmaktadır. Dava sonunda ise bir paydaş tarafından yapılan masraf diğer paydaşlara dağıtılmaktadır.

Ortaklığın Giderilmesi (İzaley-i Şuyu) Davasınde Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?

Ortaklığın giderilmesi davasında görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Yer yönünden yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. İzaleyi şuyu davalarına bakmakla görevli avukat mersin gayrimenkul hukuku avukatlarıdır.

Miras Davasına Avukat Bulma

Miras paylaşımı ile ilgili bir durum başa gelmedikçe nasıl pay edileceği tabi ki bilinememektedir. Kimse akrabalarıyla ya da hissedarlarıyla karşı karşıya gelmek istemez. Böyle bir durumla karşılaştığınızda daha önce miras davalarına katılmış, konusunda uzman olan avukat bularak dava açmanız yararınıza olacaktır.

Ortaklığın Giderilmesinde Görevli Mahkemeler

Miras kalan taşınır veya taşınmaz malların pay edilerek ortaklığın giderilmesi ilişkin davalar Türkiye Cumhuriyeti Hukuk Mahkemeleri kanunu gereği sulh hukuk mahkemesi görev alanına dahildir. Yetkili mahkeme ise davaya konu olan taşınır veya taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemelerdir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Nasıl Açılır

Dava açmak için Türk toplum ahlakı gereği öncelikle anlaşmazlığın çözümüne yönelik beşerî çalışmalar yapılmalıdır. Bu çalışmalar ile sonuca ulaşılamadığı durumlarda adli süreç başlatılarak dava açılmalıdır. Dava açılırken öncelikle konunun uzmanı avukattan bilgi alınmalıdır. Sonrasında avukat yardımıyla hazırlanan dosya bölgenizdeki sulh hukuk mahkemesine baş vurmak suretiyle süreç başlatılır. Dava açılırken dava açan kişi tüm kendisi hariç tüm paydaşları hasım göstererek dava açmalıdır. Hissedarlardan biri vefat etmiş ise kanunu mirasçıları da doğrudan hak sahibi olmaktadır. Bu nedenle onlarda paydaş olduğundan onlara da ayni şekilde adli süreç başlatılması gerekmektedir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Süreci

Dava süreci, mahkeme önünde gerçekleşir. İşte, ortaklığın giderilmesi davasının mahkeme süreci:

Dava dilekçesi: İlk olarak, davacı ortak veya ortaklar, mahkemeye İzale-i Şuyu (Ortaklığın giderilmesi) Davası Dilekçe Örneğini sunar. Dilekçede, ortaklığın neden giderilmesi gerektiği belirtilir ve bu talebin hukuki dayanakları açıklanır.

Davanın açılması: Mahkeme, davayı açtığınız tarihten itibaren diğer ortaklara tebliğ eder. Tebligat sonrası, davaya katılmak isteyen ortaklar, mahkemeye cevap dilekçesi sunarlar.

Tarafların dinlenmesi: Tarafların ifadeleri, mahkeme önünde alınır. Davalı ortaklar, talep ederlerse, delillerini sunabilirler. Bunun yanında, tanıkların ifadeleri de alınır.

Uzman incelemesi: Mahkeme, davanın konusuyla ilgili bir konuda uzman görüşüne ihtiyaç duyarsa, bir uzman atanır. Uzman, mahkemeye görüşünü sunar.

Karar: Mahkeme, tüm delilleri ve tanıkları değerlendirerek kararını verir. Ortaklığın giderilmesi kararı verilirse, ortaklar arasında payların bölüşümü konusunda bir anlaşma yapılır. Anlaşmazlık halinde, bu konuda da mahkeme kararı verir.

Ortaklığın giderilmesi davası, yargılama süreci oldukça karmaşık ve uzun bir süreçtir. Bu nedenle, bir medeni hukuk avukatı yardımı almak gerekebilir.

Ortaklığın Giderilmesi Yani İzaleyi Şuyu

Ortaklığın giderilmesi ya da diğer adıyla izaleyi şuyu davaları taşınabilir ya da taşınmaz paylı mülkiyetlerde ortaklar arasındaki paydaşlığa son vermek amacıyla açılan bir davadır. Ortaklığın giderilmesi davası, ortakların aralarındaki anlaşmazlıkların çözümü için açılan bir dava türüdür. Bu dava, ortakların, işletmenin yönetimi, kar paylaşımı veya ortaklıktan çıkma konularında anlaşmazlığa düştükleri durumlarda açılabilir. İzaley-i Şuyu davaları kişisel mülkiyete geçiş sağlamakta ve tüm paydaşlar için aynı karar ile sonuçlanmaktadır. Ortaklığın giderilmesi dava süreçleri satış ya da aynen taksim suretiyle gerçekleşmektedir. Ortaklığın giderilmesi davası mevcut gayrimenkulün tüm paydaşlarına karşı açılabilmektedir. Mevcut mülkiyetin ortakları arasında malın ne şekilde paylaştırılacağı konusunda anlaşma yapılabilmekte ya da anlaşmaya varılamayan mallar için bir paydaş tarafından diğer tüm paydaşlara izaleyi şuyu davası açılabilmektedir. Sulh Hukuk Mahkemelerince görülen Ortaklığın giderilmesi davalarının sonuçlanabilmesi için tüm paydaşların davaya dahil edilmesi gerekmektedir. Belirli bir harca tabi olan izaleyi şuyu davalarının bir kazanını ya da kaybedeni olmamaktadır. Tüm paydaşlar için dava aynı şekilde sonuçlanmaktadır.

Ortaklığın giderilmesi davası, Türk Medeni Kanunu’nun 620. maddesi uyarınca açılabilir. Bu maddeye göre, ortaklığın devamının mümkün olmadığı durumlarda, her ortak diğer ortakların paylarını satın almak suretiyle ortaklığın giderilmesi davası açabilir.

Ortaklığın giderilmesi davası, mahkemece incelenerek karar verilir. Mahkeme, ortakların paylarının değerini belirleyerek, diğer ortakların paylarını satın almak suretiyle ortaklığın sonlandırılmasına karar verebilir. Bu süreçte, ortaklığın varlıklarının ve borçlarının dağıtımı da gerçekleştirilir.

Ortaklığın giderilmesi davası, ortakların birbirlerine olan güvenlerini zedeleyebilir ve ortaklığın sona ermesiyle birlikte işletmenin faaliyetlerinde aksamalara neden olabilir. Bu nedenle, ortaklar arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için öncelikle uzlaşma yollarının araştırılması gerekmektedir. Uzlaşma sağlanamadığı durumlarda ise, ortaklığın giderilmesi davası açılabilir.

Satış ile Ortaklığın Giderilmesi

Ortaklığın giderilmesi davası, ortakların arasındaki ilişkilerin bozulması durumunda açılan bir dava yöntemidir. Ancak bazı durumlarda ortaklar ortaklığın giderilmesi davası yerine satış usulü ile ortaklığı sonlandırmayı tercih edebilirler. Taşınmaz mülkiyetin aynen taksimi mümkün olmadığı durumlarda satış ile ortaklığın giderilmesine karar verilmektedir. Taşınmaz malların satışı icra dairesi ya da satış memurluğu ile gerçekleştirilmektedir. Satışlar açık artırma yolu ile yapıldığından dolayı satışın sadece ortaklar arasında gerçekleşmesi için tüm paydaşlar arasında ortak bir karar alınmalıdır.

Bu yöntemde, ortaklığın varlıkları mahkeme tarafından satılarak elde edilen gelir ortaklar arasında paylaştırılır. İşte, satış usulü ile ortaklığın giderilmesine dair daha detaylı bilgi:

Satış usulü ile ortaklığın giderilmesi, ortakların anlaşarak ortaklığın mal varlığını satışa çıkarması ve elde edilen gelirin paylaştırılması yöntemidir.

Satış usulü ile ortaklığın giderilmesi süreci şu şekilde ilerler:

Değer tespiti: Ortaklığın varlıkları, bir değerleme uzmanı tarafından değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, varlıkların toplam değeri belirlenir.

Varlıkların satışı: Varlıklar, belirlenen satış usulüne göre satışa çıkarılır. Bu süreçte, en yüksek teklifi veren alıcılar seçilerek varlıklar satılır.

Gelirin paylaştırılması: Varlıkların satışından elde edilen gelir, her ortağın belirlenen pay oranına göre paylaştırılır.

Aynen Taksim ile Ortaklığın Giderilmesi

Ortaklığın giderilmesi davalarında aynen taksim kararı verilmesi için belli şartlar gerekmektedir. Mevcut gayrimenkulün konumu, yüz ölçümü, pay ve paydaş sayısı gibi etkenler göz önünde bulundurulmaktadır. Aynen taksimin mümkün olduğu koşullarda da tüm paydaşların eşit paya sahip olması gerekmektedir. Aynen taksim usulü ile ortaklığın giderilmesi, ortaklığın mülkiyetindeki taşınmazların fiziki olarak para çevrilmeden bölüştürülmesi yöntemidir. İşte, aynen taksim usulü ile ortaklığın giderilmesine dair daha detaylı bilgi:

Aynen taksim usulü ile ortaklığın giderilmesi süreci şu şekilde ilerler:

Anlaşma sağlanması: Ortaklar, aynen taksim usulü ile ortaklığın giderilmesi konusunda anlaşırlar. Bu anlaşma, ortakların her birine düşen payları ve taşınmazların nasıl bölüştürüleceğini belirler.

Tapu kütüğünden payların ayrılması: Tapu kütüğünde, ortaklığa ait taşınmazların ortaklık paylarının ayrıldığı ve her ortağa ait payların ayrı bir bölümde gösterildiği bir belge hazırlanır.

Fiziki bölüştürme: Taşınmazlar, fiziki olarak ortakların paylarına göre bölüştürülür. Bu süreçte, her bir taşınmazın değeri, aynen taksim yöntemi uygulanarak belirlenir.

Tapu işlemleri: Taşınmazların bölüştürülmesi sonrasında, her bir taşınmazın yeni sahibi olan ortakların adına tapu kaydı yapılır.

Pazarlık Usulü Satış İle Ortaklığın Giderilmesi

Pazarlık usulü satış ve ortaklığın giderilmesi, ortakların bir araya gelerek ortaklığı sonlandırma yollarından ikisidir. Ancak, bu iki yöntem arasında farklılıklar vardır.

Pazarlık usulü satış, ortakların anlaşarak ortaklığın sonlandırılması için ortaklığa ait varlıkların satılmasıdır. Bu yöntemde, ortaklığa ait varlıkların değeri belirlenir ve ardından taraflar arasında bir anlaşma yapılır. Bu anlaşmaya göre, varlıkların hangi ortak veya ortaklara ne kadar fiyata satılacağı belirlenir. Pazarlık usulü satış, ortakların hukuki bir sürece girmeden, kendi aralarında anlaşarak ortaklığı sonlandırmalarını sağlar.

Yorum yapın

Open chat
Merhaba 👋
Size yardımcı olabilir miyiz?
Hemen Ara