Günümüzde bireylere ilişkin çeşitli veriler gelişen teknolojinin de etkisiyle her gün farklı platformlarda kolaylıkla işlenebilmekte ve aktarılabilmektedir.
Bu verilerin işlenmesi kişiler ile mal ve hizmet sunanlar bakımından bazı kolaylıklar ve avantajlar sağlasa da verilerin istismar edilme riskini de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle, kişisel verileri koruyabilmek adına hukuki bir altyapının oluşturulması zorunluluk haline gelmiş ve kanun koyucu da bu bilinçle 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununu 07.04.2016 tarihinde yürürlüğe sokmuştur.
Mersin KVKK avukatı ise, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Mersin konusunda uzman avukattan bahsedilmektedir.
Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiye KİŞİSEL VERİ denir. Kişisel veri, veri sahibinin teşhis edilebilmesini sağlayan bilgidir.Mesela ‘Bu toplantı salonundaki mavi gözlü kişi’ dediğim anda bu bir kişisel veridir. Kişisel verilere örnekler şu şekilde verilebilir; Ad,Soyad T.C.Kimlik Numarası Pasaport Numarası Kan grubu, IP adresi, kişisel e-posta adresi, resim, görüntü, ses kayıtları, hobiler, banka hesapları, cinsel tercihler vb. bilgiler.
Kanun, kişisel verileri işlenen gerçek kişiler ile bu verileri tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin (kişisel verilerin belirli kriterlere göre yapılandırılarak işlendiği kayıt sistemi) parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla işleyen gerçek ve tüzel kişiler hakkında uygulanır. Bu doğrultuda, özel sektörde faaliyet gösteren kuruluşlar ile kamu kurum ve kuruluşları bakımından bir ayrım yapılmamış olup, öngörülen usul ve esasların tüm kurum ve kuruluşlar açısından uygulanması benimsenmiştir. Kanunda verisi işlenen gerçek kişilerden bahsedildiği için hak ehliyetine sahip olan herkes Kanun kapsamındadır.
Kişisel veriler, veri sahibinden elde edildikleri anda işlenme aşamasına geçerler. Kişisel verileri işleme alan firma bu veriyi elde ederken ilk olarak hukuka uygun bir gerekçe ile veri talebinde bulunmalı ve bu veri kullanımına veri sahibinin açık rızasının bulunması gerekmektedir.Örneğin, Bir araç satış firmasının müşterilerinden AD, SOYAD, KİMLİK NUMARASI vb. bilgileri talep etmesi olağan ve hukuka uygun bir durum olarak karşımıza çıkmakta iken, müşterilerinin cinsel tercihlerinin firma tarafından talep edilmesinin araç satışı ile bir alakasının bulunmaması sebebiyle hukuka uygun değildir.
Açık rıza, belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirilmeye dayanan özgür irade açıklamasıdır. Açık rızanın üç unsuru bulunmaktadır:1- Belirli bir konuya ilişkin olmalı, 2- Rızanın alınması bilgilendirmeye dayanmalı,3- Özgür iradeyle açıklanmalıdır.
Kişinin rızası, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir haktır. Bu sebepler ile bir kişi özgür iradesiyle vermiş olduğu bir açık rızayı aynı şekilde geri alabilir. Geri alma beyanı veri sorumlusuna ulaştığı andan itibaren veri sorumlusu tarafından açık rızaya dayalı olarak gerçekleştirilen tüm faaliyetler durdurulmalıdır. Geri alma beyanı veri sorumlusuna ulaştığı andan itibaren hüküm doğurur. Bu andan itibaren gerçekleştirilecek tüm veri işlenmesi işlemleri hukuka aykırı olacaktır.
Kişisel verilerin işlenmesi, kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlemi ifade eder.Örneğin, kişisel verilerin sadece bir hard diskte, CD’de, sunucuda depolanması, anılan verilerle başkaca hiçbir işlem yapılmasa da bir veri işleme faaliyetidir.Dolayısıyla veri işleme kapsamına giren eylemler sınırlı sayıda olmayıp, kişisel verilerin ilk defa elde edilmesinden başlayarak veriler üzerinde gerçekleştirilen tüm işlem türlerini ifade etmektedir.
Kişisel verilerin işlenmesinde her zaman Kanunda ortaya konulan genel ilkelere uygun davranılmalıdır. Kişisel verilerin işlenmesinde genel ilkeler şunlardır: a. Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b. Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c. Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç. İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma, d. İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme.
KVKK’YA AYKIRILIK DURUMUNDA, TÜRK CEZA KANUNU VE KABAHATLAR KANUNU KAPSAMINDA YAPTIRIMLAR UYGULANIR.BU NOKTADA KABAHATLER KANUNU KAPSAMINDA SAYILAN YAPTIRIMLAR ŞİRKETLERE YÖNELİK,CEZA KANUNU KAPSAMINDA SAYILAN YAPTIRIMLAR İSE KİŞİLERE YÖNELİK OLARAK TATBİK EDİLECEKTİR.(ŞİRKETLERİN CEZAİ EHLİYETİ YOKTUR).ŞİRKET ÇALIŞANI TARAFINDAN CEZA KANUNUNA AYKIRI BİR KVVK SUÇU İŞLENDİĞİNDE, MAĞDURDA OLUŞACAK MADDİ VE MANEVİ ZARARDAN, SUÇU İŞLEYEN ÇALIŞAN İLE BİRLİKTE ŞİRKET MÜTESELSİLEN SORUMLU OLACAKTIR
Bir çalışanın bir müşteriye KVKK ya göre suç işlemesi sonucu ceza davası açılmış müşteri tarafından kazanılmış, daha sonra yine müşteri tarafından maddi manevi tazminat davası açılmıştır. Tazminat davası sonucunda 500 TL maddi, 500 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. Yukarıda açıklandığı gibi, minimum tutarda bir dava iki dava açılmış ve müşteri tarafından kazanılmıştır. Şimdi davalıların yani şirket ve şahısın karşılaşacağı mahkeme masraflarını hesaplayalım. -3.400 TL karşı vekalet ücreti (Asliye Ceza Mahkemesi için) -510 TL icra vekalet ücreti -200 TL icra masrafı -1.000 TL maddi-manevi tazminat -3.400 TL karşı vekalet ücreti ( Asliye Hukuk Mahkemesi için) -1.000 TL harç, resim , gider avansı -660 TL icra vekalet ücreti -300 tl icra masrafı TOPLAM : 10.470 TL ( En basit KVKK uyuşmazlığı sonucu oluşacak külfet.Not: Kesilecek idari para cezası hariç)
A firmasında çalışmakta olan bir işçi firma müşterilerinden Ahmet’in numarasını kvkk hükümlerine aykırı olarak kaydeder. BU İŞÇİ 1 YIL SONRA İŞTEN ÇIKAR VE B Firmasında işe başlar. B FİRMASINDA İKEN İLGİLİ MÜŞTERİYİ ARAYARAK, ARTIK A FİRMASI İLE DEĞİL B FİRMASI ile çalışmasını teklif eder. MÜŞTERİ SİNİRLENEREK NUMARASINI Nereden ALDIĞINI SORAR. BU SORUSUNA İŞÇİ A FİRMASINDA ÇALIŞIRKEN Numaranızı KAYDETMİŞTİM cevabı verir. BUNUN ÜZERİNE SİNİRLENEN MÜŞTERİ A FİRMASINI ŞİKAYET EDER. Bu noktada KVKK danışmanlığı almamış firma ne ile karşılaşır ?KVKK yükümlülüklerini yerine getirmediği için 5.000 TL ile 100.000 TL arasında idari para cezasına çarptırılır. Buna ek olarak, müşteri tarafından açılan tazminat davasında müşteriye tazminat ödemek zorunda kalır. KVKK danışmanlığı almış firma ilgili durumu nasıl önleyebilir ? KVKK danışmanlığı almış firma, iş sözleşmelerinde yapılan değişiklik ile ilgili para cezasını ödemekten kurtulur. Sorunun çözümü için kısa bir örnek olarak iş sözleşmelerine şöyle bir madde eklenmesi gerekmektedir : İşçi ile yapılan iş akdinin sonlanması durumunda, iş ile ilgili edinilen bilgiler KVKK hükümleri uyarınca gizli bilgidir. Bu bilgilerin hukuka aykırı olarak başkalarına aktarılması durumunda işveren sorumlu değildir.
A firması orta ölçekli bir firma olup sunduğu hizmet gereği müşterilerinin kişisel verilerini işlemektedir. KVKK YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEMİŞ BİR ŞİRKET OLAN A FİRMASINDA HIRSIZLIK GERÇEKLEŞMESİ SONUCU MÜŞTERİ BİLGİLERİNİN BULUNDUĞU HARD DİSKLER DE ÇALINMIŞTIR. İlgili firma şikayette bulunmasına rağmen hırsızlar tarafından müşteri bilgileri internet ortamında yayınlanmıştır. Bu noktada a firması ne gibi sorunlar ile karşılaşacaktır?
Açılacak olan ceza davasında, A firması tüzel kişiliğinin cezai sorumluluğu olmadığı için TCK kapsamında cezai bir yaptırımla karşılaşmayacaktır. Fakat çalınan bilgilerin veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği için 15.000 TL den 1.000.000 TL ye kadar idari para cezasına çarptırılacaktır.
Ayrıca kişisel verilerinin hukuka aykırı şekilde elde edilmiş olması ve sanal ortamda ifşa edilmesi sebebiyle müşterileri tarafından açılacak olan maddi ve manevi tazminat davasında ise ağır müeyyideler ile karşılaşacaktır.
Araç satış firması olan A tüzel kişiliği, kvkk kapsamında gerekli yükümlülüklerini yerine getirmemiştir. Araç satışı için gerekli olan bilgileri müşterilerinden elde ederek kanuna aykırı olarak depolar. A firmasına bünyesinde bulunan sigorta aracılık firması ile de müşterilerinin telefona numaralarını paylaşarak araç satışı yapılan kişilere zmts, kasko gibi teklifler sunar. Müşterilerden b kanuna aykırı şekilde kendisine ulaşılması sebebiyle şikayette bulunur.
Bu nokta da KVKK danışmanlığı almamış firma ne ile karşılaşır ?
KVKK kapsamında telefon numaraları da birer kişisel veridir. Bu sebeplerle elde edilmeleri, depolanmaları, aktarılmaları hukuka uygun ve açık rızaya dayalı olmalıdır. A firması ve bünyesinde bulunan aracı firma ilgili tüm işleme faaliyetlerini hukuka aykırı olarak gerçekleştirmiştir. Bu sebepler ile 5.000 TL’den 100.000 TL’ye kadar idari para cezası ile cezalandırılacaklardır. Ayrıca maddi ve manevi zarara uğrayan müşterilerine karşı da tazminat ödemek zorunda kalabilmeleri ihtimal dahilindedir.
KVKK danışmanlığı almış firma ilgili durumu nasıl önleyebilir ?
Araç satış sözleşmeleri KVKK’ya uygun düzenlenen firma, sözleşmelerine eklediği madde ile, müşterilerine rahatça teklifte bulunabilme, bilgilerini paylaşabilme imkanına sahip olur. Bu sayede de maddi yaptırımlardan kurtulmuş olacaktır.
A firması, kendisine karşı fazla mesai talepli açılan iş davalarında yüksek oranda kaybetmektedir. Firma sahibi çalışanlarının mesailerinin ispat edilebilmesi amacıyla parmak okuyucu sisteme geçmiştir. Sisteme geçildikten sonra başka bir işçi işten ayrılarak fazla mesai ücretinin ödenmesine ilişkin olarak dava açmıştır. firma sahibi de ilgili parmak izi okuyucu sistem kayıtlarını mahkemeye delil olarak sunmuştur.
KVKK danışmanlığı almamış bir firma ilgili durumda ne ile karşılaşır ? Parmak izi de bir kişisel veridir. Elde edilmesi, depolanması ve paylaşılması yalnızca KVKK’ ya uygun şekilde gerçekleştirilmelidir. Senaryomuzda ilgili firma KVKK’ya ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemiş ve işçisinin parmak izinin rızası dahilinde alındığına dair herhangi bir belge bulundurmamıştır. Bu sebepler ile mahkeme tarafından hukuka aykırı olarak elde edilen kişisel veri bir delil olarak kabul edilmeyecektir. İş davasını kazanan işçi ayrıca firmaya karşı şikayette bulunabilecek maddi ve manevi tazminat talep edebilecektir.KVKK danışmanlık hizmeti sayesinde firmaların sadece müşterileri ile değil çalışanları ile de imzalamış olduğu sözleşmeler yeniden düzenlenir. Müşteriler ve çalışanların kişisel verileri kanuna uygun elde edilir, depolanır, aktarılır ve yok edilir.
Av. Arb. Tunç Sudi Tol © Copyright 2023 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir.