Günümüzde sigorta şirketleri bazı durumlarda bir takım sebeplerle bir kaza sonrası uğranılan maddi kaybı ödemeden imtina etmektedirler. Bu ödemeden imtina durumları en çok karşılaştığımız “sürücü değişikliği” sebebiyle ödemenin yapılmamasıdır. 
 Yapılan her kazaya bir bağımsız eksper ataması yapılmaktadır. Bu eksperin şüpheli gördüğü durumları sigorta şirketine bildirimde bulunma yükümlülüğü vardır. Eksper tarafından yapılan bu bildirim sonrasında veyahut sigorta şirketi tarafından re’sen kazanın araştırılması için bir gizli araştırmacı atanmaktadır. Bu araştırmacılar sigorta çalışanları olup bu tür konularda uzman kişilerdir. Bu kişiler kaza sonrası kazaya şahit olan çevredeki görgü tanıkları ile konuşmakta, direksiyondan parmak izi almakta ve başkaca bir takım yöntemler uygulayarak maddi somut gerçeği araştırmaktadır. 
 Maalesef günümüzde alkollü sürücüler kaza sonrası bir yakınını çağırmakta ve kazayı bu yakının yaptığını iddia etmektedir. Bu olaylar sebebiyle sigorta şirketleri de en ufak şüphede haklı yada haksız olarak ödemeden imtina etmektedir.

Biz bu konuya haklı yada haksız olma tarafından değil hukuki bir boyutta yaklaşmak gerektiği kanaatindeyiz. Çünkü sigorta şirketleri maalesef her fırsatta gücünü vatandaşlar üzerinde haksız bir şekilde kullanmakta haklı yada haksız olmadığına bakmadan hukuku uygulamaktadır. Örneğin araç değer kaybı tazminatı konusu… Değer kaybı tazminatı maddi tazminat gibi doğrudan ve direkt olarak sigortalıya ödenmesini gerekirken maalesef tüm yargı kararları ve kanunlara rağmen hukuki işlem başlatmadan sigorta şirketleri ödeme yapmamaktadır. Yada örneğin yaralanmalı trafik kazalarında iş görmezlik tazminatı hesabı… Anayasa mahkemesinin açık kararı olmasına rağmen sigorta şirketleri hala TRH-2010 hesap yöntemini haksız olarak kullanmaktadır. 
 Gelelim sorumuza... Sürücü değişikliği yapın yada yapmayın, sigorta şirketi ödemeden imtina ederse ne yapılabilir? Yapılması gereken şey aslında çok kolay. Sigorta şirketine uğranılan maddi zarar sebebiyle maddi zararın karşılanması için alacak davası açılması gerekmektedir. Bu davanın püf noktası ise ispat yüküdür.

Yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca ortaya çıkan rizikonun sigorta güvencesi kapsamı dışında kaldığının sigorta şirketi tarafından ispatı gerekmektedir. 
 Sürücü değişikliği dosyaları araştırmacılar tarafından zor olaylardır. Araştırmacılar tarafından tespit edilmesi zor olduğu kadar hukuksal düzlemde de ispat açısından çok zor ispatlanabilen olaylardır. Araştırmacılar uygulamada çoğu zaman eksik inceleme yapmakta, hukuka aykırı olarak delil elde etmekte veya yeterli delil sunamamaktadır. Fakat bu tür olayların çok azı adli makamlar önüne geldiğinden hukuksal bir değerlendirmeye alınamamaktadır. 
 Bu nokta da belirtmek isteriz ki açtığımız bir çok davada sigorta şirketleri sürücü değişikliğini ispat edememekte, davaları kaybetmekte ve ödemeden imtina ettikleri maddi tazminatı ödemek zorunda kalmaktadır. 
 Aşağıda açılacak davalarda örnek olabilecek Yargıtay kararlarını paylaşıyoruz. 
Rizikonun teminat dışında kaldığını sigortacının kanıtlaması gerekir.Dava, kasko sigortası sözleşmesine dayalı alacağın tahsili istemine ilişkindir.Rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın öncelikle sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir. Davalı sigortacının olayın ihbar olunan şekilde olmadığını somut delillerle kanıtlanması halinde ise, bu kez isbat külfeti yer değiştirmekte ve sigorta ettiren hasarı doğuran kazanın başka bir şekilde gerçekleştiğini ve hasarın teminat dahilinde olduğunu kanıtlama yükümlülüğü doğmaktadır.11.HD. 15.1.2007 E. 2005/13443 K. 2007/172 
 Rizikonun sigorta güvencesinden yararlanamayacağı savunmasının sigortaca ispatı gerekir.Kural böyle olmakla birlikte somut olgular da gözden uzak tutulmamalıdır. Poliçe Genel Şartları'nın anılan hükümleri uyarınca sigorta ettiren riziko ile ilgili her türlü bilgi ve belgeleri verip tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının saptanmasına esas araştırma ve incelemelere izin vermeye yükümlüdür. Bu bilgi ve belgeler sağlandıktan sonra sigortacı tazminat ödeyip ödemeyeceğini, ödeyecekse niceliğini, varsa sorumlu üçüncü kişilere yönelik doğacak rücu hakkını öğrenebilecektir. Oysa, davacı değinilen bu yükümlülükleri yerine getirmemiş, rizikonun sigorta güvencesi dışında kalmasını gerektiren hallerin bulunabileceği yolundaki kuşku ve belirsizlikleri kaldırmadığı gibi, hayat gerçeklerine aykırı biçimde aylar sonra dahi oğlunun arkadaşı olduğunu bildirdiği sürücünün adını bilmediğini söylemiştir. Riziko sonrası bildirim ve bilgilendirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi nedeniyle davanın reddi gerekir.11.HD. 6.11.2003 E. 2003/3487 K. 2003/10499 Hasarın teminat dışı kaldığını ispat yükü sigortacıdadır. 
Hasarın teminat dışı kalabilmesi için sürücünün münhasıran alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Sürücünün alkollü olması tek başına hasarın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Hasarın teminat dışı kaldığını ispat yükü TTK.nun 1281/2. maddesi hükmü gereğince sigortaya düşmektedir.11.HD. 27.4.2006 E. 2005/4690 K. 2006/4752

Sürücü değişikliği sebebiyle alacak davası sigorta şirketine karşı açılacağı için kazanın olduğu yerde ki Asliye Ticaret Mahkemesinde açılması gerekmektedir. Açılacak dava sigorta davalarında uzman bir avukat tarafından hazırlanacak dilekçe ile açılması gerekmektedir.

Evet. Bu tür davalarda karşı taraf yani sigorta şirketleri konusunda uzman avukatlar ile birlikte çalışmaktadır. Bu sebeple sizinde bu davada uzmanlışmış bir avukat ile çalışmanız gerekmektedir. Hukuk büromuz özellikle sigorta davalarında yıllardır verdiği hizmetle bu konuda uzman hale gelmiştir.Av.Tunç Sudi TOL