Dava ve ceza statüleri çoğu zaman birbirine karıştırılacak kadar benzese de, bunlar gerçekten çok farklı kavramlardır. Türk Ceza Kanunu'na göre suçun işlenmesine karşı dava açılmasına belirli bir süre verilmiş olmasına rağmen, henüz dava açılmamışsa davanın düşürülmesine karar verir. Buna da zamanaşımı denir. Ceza davası zamanaşımı ile hukuk davası zamanaşımı birbirinden ayrılmaktadır.
Bazen dava açılsa da sonuçlanmaz. Barikatlar için belirlenen süre sonunda yine de bir sonuca varılmazsa, dava bir kez daha düşmüş olur ve devlet, davayı takip etmeyi bırakır.
Zamanaşımında ceza kanunu münhasır bir konudur. Mahkûmiyetin kesinleştiği andan itibaren, cezanın kesin bir süre içinde yerine getirilmesi gerekir. Ancak istenilen süre aşılırsa cezaya uygun olan kaldırılır ve daha sonraki işlemlerde olaya karışan kişi suçlanamaz.
Zamanaşımı statüsüne ilişkin münhasır uygulamalar vardır. Bunlara göre;
Olağan Uzamış Normal şartlarda belirlenen zamanaşımı süresi her zamanki gibi ifade edilirken bazı durumlarda zamanaşımının kesintiye uğramasına neden olan durumlar da bulunmaktadır. Bu gibi durumlarda zamanaşımı süresi uzar. Öyle ki hafif olarak sayılabilecek suçlar için olağan zamanaşımı süresi 8 yıl iken, uzatılan zamanaşımı süresi 4 yıl uzar ve 12 yıl sonra dava düşer.
Türk Ceza Kanunu'na göre zamanaşımı, suçun işlendiği andan itibaren başlar. Aşağıdaki olağan zamanaşımı süreleri dolduğunda ceza davası düşecektir:
Ağırlaştırılmış müebbet hapsi söz konusu olan ceza davalarında 30 yıl, Müebbet hapsi söz konusu olan ceza davalarında 25 yıl, 20 yılın üzerinde hapsi söz konusu olan ceza davalarında 20 yıl, 5-20 yıl arası hapsi söz konusu olan ceza davalarında 15 yıl, 5 yıldan az hapsi veya adli para cezası söz konusu olan ceza davalarında 8 yıl. Türk Ceza Kanunu'na göre ceza davalarında zamanaşımı, mahkeme yoluyla kararlaştırılan cezanın niteliğine göre değişmektedir. Cezanın niteliğine göre davanın düşmesi için zamanaşımı süreleri aşağıdaki gibidir:
Mahkeme tarafından sanık hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapsi söz konusu olduğunda 40 yıl, Müebbet hapsi söz konusu olan sanık hakkında 30 yıl, Sanığın 20 veya 20 yıldan fazla hapsi söz konusu olduğunda 24 yıl, 5 yıl dahi olmamak kaydı ile 5 yıldan fazla olan hapsi söz konusu olduğunda 20 yıl, 5 yıla kadar hapsi söz konusu olan ceza davalarında ve adli para cezalarında 10 yıl.
Av. Arb. Tunç Sudi Tol © Copyright 2023 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir.