HAGB hükmün açıklanmasının tekrar suç işlememe şartı ile geri bırakılması demektedir. HAGB mahkemelerce verilecek hükümlerden seçenek yaptırımlardan biridir. Hakim hapis cezası verebileceği gibi kanun şartları taşıdığı durumlarda hapis cezası verip cezayı ertelemesi mümkündür. HAGB müessesesi Ceza Muhakemesi Kanunu 231. madde de yer almaktadır. HAGB ile amaç sanığa bir şans daha vermektedir. HAGB yapısı gereği bir ceza değildir. Güvenlik tedbiridir. Ceza Muhakemesi Kanunu 231. maddede HAGB verilecek suçlar ve verilemeyecek suçlar gösterilmiştir. Ayrıca bu madde de HAGB verilebilmesi için sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan hapis cezası almış olmaması şart koşulmuştur. Taksirli suçlar HAGB verilmesine engel değildir. HAGB kararına uyulmaması nedeniyle açılış ise tekrar suç işlememe şartının yerine getirilmemesi sebebiyle davanın yeniden açılmasıdır.
Ceza Muhakemesi Kanunu ilgili 231. maddesi uyarınca; Sanığın bir suçtan dolayı 2 yıl ve daha az hapis cezası alması durumunda sanığa hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilecektir. Bu kararın verilmesinin şartı sanığı 5 yıl denetime tabi sokmaktır. Mahkeme sanığın 5 yıl suç işlememe şartı ile verilecek hükmü açıklamaz ve erteler. Bu denetim süreci halk arasında denetimli serbestlik olarak bilinmektedir. Sanık eğer bu 5 yıl içinde suç işlerse 2. olaya bakan mahkeme HAGB kararı veren mahkemeye durumu bildirir. Daha önce HAGB uygulayan mahkeme "HAGB kararına uyulmaması nedeniyle açılış" belirteci ile ertelenmiş dosyayı açar.
HAGB kararına uyulmaması durumunda daha önce HAGB veren hakim hükmün aynen açıklanmasına karar verir. Cezanın infaz işlemlerine geçilir. Hakim dosyayı kapatarak infaz savcılığına gönderir.
HAGB kararına uyulmaması nedeniyle karar tekrar okunmak üzere dava açılır. Bu dava da hakim Türk Ceza Kanunu 51. madde uyarınca cezanın ertelenmesine, veya seçenek bir yaptırım uygulanmasına karar verebilmektedir. Yani hakim cezayı para cezasına çevirebileceği gibi cezanın ertelenmesi müessesine de çevirebilmektedir.
Yani hükümlünün denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, infaz hâkiminin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi halinde; ertelenen cezanın kısmen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine infaz hâkimliğince karar verilir.
Kasten yeni bir suç işlenmesi yada denetimli serbestlik yükümlülüklerine aykırı davranılması halinde HAG bozulur. Taksirli suçlar miktara bakılmaksınız HAGB kararını bozmamaktadır.
HAGB bir ceza değil güvenlik tedbiridir. HAGB ile verilen denetim süresince HAGB GBT kontrolünde çıkmaktadır. Fakat doğru ve düzenli şekilde 5 yıllık denetim süresi bittiğinde artık HAGB GBT de çıkmamaktadır.
Yukarıda açıklandığı üzere HAGB bir ceza değil güvenlik tedbiridir. HAGB ile verilen denetime uyulması durumunda ceza hiç alınmamış gibi olmaktadır. Bu sebeple HAGB polis veya memur olmaya engel değildir. Fakat uygulamada polis olacakların HAGB nedeniyle güvenlik soruşturmasından elendiği görülmektedir. Bu durumun hukuki bir geçerliliği yoktur. 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılması durumunda polislik görevi için güvenlik soruşturmasından geçilebilecektir.
HAGB de verilen denetimi etkileyen durumlar yukarıda tek tek sayılmıştır. Kasten bir suç işlenmesi HAGB ile verilen denetim bozulmaktadır. Tazyik hapsi denetimi bozan olaylar arasında sayılmamıştır. Bu sebeple tazyik hapsi HAGB yi bozmamaktadır.
HAGB bozulduktan sonra hükmü açıklamayan mahkeme dava açacaktır. Bu davaya avukat tutulup takip edilmesi gerekmektedir. Uygulamada hakimler ilk verilen hükmü değiştirmeye yanaşmasa da, kanunen hakim daha az bir cezaya hükmetmesi mümkündür. Bu sebeple HAGB bozulursa açılacak olan davaları muhakkak konusunda uzman bir ceza avukatıyla takip etmek gerekmektedir.
Av. Arb. Tunç Sudi Tol © Copyright 2023 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir.