Toplumuzun en küçük ve en önemli birimi olan aileler, toplumsal anlamda huzur ve sükunun korunmasını sağlarlar. Ancak bu aile içerisinde huzur ve sükun oluşmadığı takdirde hem toplum yapısında bozulmalar meydana gelir hem de aileler birliklerini yitirir. Sağlıksız giden ilişkinin devam ederek çevreye zarar vermesi yerine boşanma gerçekleştirmek sağlıklı sonuçları ortaya çıkartır. Evliliği bitiren boşanmaların gerçekleşmesinde ise eşlerden birinin veya ikisinin isteği etkilidir. Bu isteğin üzerine, hakimin kararıyla evlilik bağı ortadan kaldırılır.
Boşanma sonucuna varmış çiftler ise davası devam ederken veya boşanma davasının sona ermesinin sonrasında nafaka talebinde bulunabilirler. Nafaka, maddi anlamda olarak zorluğa düşecek olan eşe diğer eş tarafından ödenen bedelin adıdır. Bunun sonucunda ise boşanma davasında kimler nafaka alabilir ayrıntılı olarak inceleme gerçekleştirir.
Maddi anlamda yoksulluğa düşeceğine inanılan eşe diğer eşin yaptığı ödemelerin durumlar içerisinde çeşitlendiği görülür. Bu çeşitlenme boşanma davası süresince ve boşanma davası sonucunda mahkeme tarafından belirlenir. Mahkemenin vereceği sonuçları inceleyen kişilerin öncelikle boşanma davasında kimler nafaka alabilir sorusuna cevap bulması gerekir. Kanun koyucu hükümlerle şekillenen nafakalar 3 tür ile karşımıza çıkar. Bu türler ise şunlardır;
Tedbir nafakası, İştirak nafakası, Yoksulluk nafakasıdır.
Boşanma davası devam ederken veya dava sonuçlandıktan sonra maddi anlamda zorluk yaşayacağına inanan taraf bu duruma düşmemek için nafaka talebinde bulunur. Bu durumu yaşayan kişiler boşanma davasında kimler nafaka alabilir sorusuna cevap verecek kişilerdir. Aylık geliri olmayan ya da dar gelirli olan veyahut geçici işlerden çalışmasından dolayı düzenli bir gelire sahip olmayan eski eş diğer eşten nafaka talebinde bulunur. Bu şekillenme sayesinde her ay boyunca belirlenen nafaka ödenir. Ancak maddi anlamda zorluğa düşmeyecek olan eş nafaka talep edemez.
Boşanma davası devam ederken davanın görüldüğü Aile mahkemesi ailenin geçiminin sağlanması amacı ile hükmedilen nafakaya tedbir nafakası adı verilir. Eşlerden her biri kural olarak hem kendileri hem de çocukları için tedbir nafakası isteyebilme hakkı vardır. Mahkeme ailenin geçimi ve çocuklar bakımından zaruri görme durumunda nafaka talebinin iki taraftan gelmese bile her halükarda tedbir nafakasına hükmedebilir. Sosyo-ekonomik durumlar göz önüne alarak belirlenmesi ve ödeme miktarları belirlenir. Nafakanın belirlenmesinde etkili olan unsurlar arasında eşlerin sahip olduğu taşınır taşınmaz mallara yer alır. Bir diğer belirlemede etkili olarak görülen durum ise tanık dinlenmesi ve daha birçok yönteme başvurulmasıdır. Boşanma davası sürerken tedbir nafakasına hükmedilmesi için eşin maddi anlamda zorluğa düşüp düşmeyeceğine bakılır. Mahkemece tedbir nafakasına hükmolunabilmesi için eşin sadece maddi anlamda zorluğa düşecek olması yeterli olarak görülür.
İştirak nafakası, boşanma davası sonucunda velayet hakkı kendisine verilmeyen eşin; ortak çocuğun bakımının sağlanması amacıyla yaptığı ödemelerdir. Çocuğun velayetinin verildiği eşe her ay düzenli olarak ödemeler gerçekleştirir. Boşanma davasında kimler nafaka alabilir sorusuna cevap olarak verilebilen iştirak nafakası asıl amaç ortak çocuğun giderlerinin karşılanmasını sağlamaktır. Ortak çocuğun; yiyecek, giyecek, eğitim, sağlık ve benzeri masraflarını karşılamaya yönelik meydana gelir. Çocuğun yararı bu nafaka miktarındaki en önemli unsurdur. Evlilik kurumunun bitmesinden kaynaklı olumsuz olarak etkilenmesinin önüne geçilmesi için iştirak nafakası ortaya çıkar. Bu nafaka türü boşanma davası veya sonrasında ortaya çıkabiliyorken eşlerden birinin talebi olmasa dahi Mahkeme kendiliğinden iştirak nafakasına hükmetme yetkisine sahiptir.
Yoksulluk nafakası; boşanma davası sonucunda eski eşin boşanmanın gerçekleşmesinden dolayı yoksulluğa düşecek olan diğer eşe ödediği maddi miktara denir. Boşanmayla yoksulluğa düşeceğine inanılan eşin bu durumuna önlem amaçlı olarak ortaya çıkar. Mahkemenin eş üzerinde sağladığı bir koruma ilkesidir. Yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi için nafakanın ödeneceği eş, nafakayı ödeyecek olan eş karşısında kusurlu olmamalıdır. Bu nafakanın gerçekleşmesinde maddi anlamda zorluğa düşmeli ve geçimini sağlayamayacak durumda olunması gerekir.
Aile mahkemeleri nafaka davalarında görevli ve yetkili mahkemedir. Boşanma davasında kimler nafaka alabilir sorusunun da yanıt verdiği aile mahkemeleri yetkili olarak görülür. Nafakanın boşanmadan sonra talep edilmesi bakımından yetkili mahkeme nafaka alacaklısının bulunduğu yerde olan yerleşim mahkemelerinde görülür.
Av. Arb. Tunç Sudi Tol © Copyright 2022 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir.